پروتکل زیگبی (Zigbee) به عنوان یک استاندارد ارتباطی بیسیم برای شبکه‌های شخصی (WPAN) طراحی شده است و بر اساس استاندارد IEEE 802.15.4 عمل می‌کند. این پروتکل به طور خاص برای کاربردهای کم‌هزینه و کم‌مصرف در اینترنت اشیاء (IoT) توسعه یافته است.
زیگبی به دلیل ویژگی‌های خاص خود در زمینه‌های مختلفی از جمله خانه‌های هوشمند، کشاورزی و اتوماسیون صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از ویژگی‌های کلیدی زیگبی عبارتند از:
– مصرف انرژی بسیار کم: زیگبی به گونه‌ای طراحی شده است که برای دستگاه‌های کوچک و باتری‌خور مناسب باشد و می‌تواند تا چند سال بدون نیاز به تعویض باتری کار کند.
– شبکه مش (Mesh Network): این پروتکل از یک ساختار شبکه مش استفاده می‌کند که به دستگاه‌ها این امکان را می‌دهد تا داده‌ها را از طریق دستگاه‌های دیگر منتقل کنند و این امر به افزایش دامنه و قابلیت اطمینان شبکه کمک می‌کند.
– سرعت انتقال داده: زیگبی معمولاً با سرعت 250 کیلوبیت در ثانیه (kbps) کار می‌کند که برای انتقال بسته‌های کوچک داده مناسب است.
– پشتیبانی از تعداد زیادی گره: یک شبکه زیگبی می‌تواند تا ۶۵,۰۰۰ گره را پشتیبانی کند، که این امر آن را برای کاربردهای بزرگ مناسب می‌سازد.
زیگبی به دلیل ویژگی‌های خاص خود در بسیاری از کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد:
– خانه‌های هوشمند: برای کنترل لوازم خانگی مانند ترموستات هوشمند و سیستم‌های امنیتی.
– کشاورزی هوشمند: برای نظارت بر شرایط محیطی و مدیریت منابع.
– صنعتی: برای اتوماسیون و کنترل فرآیندها.
– قیمت پایین: هزینه کمتر نسبت به پروتکل‌های دیگر.
– سادگی در نصب و راه‌اندازی: به راحتی می‌توان شبکه‌های زیگبی را راه‌اندازی کرد.
– پایداری: شبکه‌های مش زیگبی باعث می‌شوند که در صورت قطع ارتباط یکی از دستگاه‌ها، دیگر دستگاه‌ها بتوانند به کار خود ادامه دهند.
با وجود مزایای زیاد، زیگبی نیز معایبی دارد:
– سرعت پایین: برای انتقال داده‌های بزرگ مناسب نیست.
– اکوسیستم کوچک‌تر: در مقایسه با پروتکل Knx تعداد کمتری از دستگاه‌ها و پلتفرم‌ها با زیگبی سازگار هستند.
– حساسیت به تداخل: در محیط‌های شلوغ ممکن است با مشکلاتی مواجه شود.
پروتکل زیگبی و WiFi هر دو فناوری‌های ارتباطی بیسیم هستند که در زمینه‌های مختلفی از جمله اینترنت اشیاء (IoT) و خانه‌های هوشمند کاربرد دارند. با این حال، هر یک از این پروتکل‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند که آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند. در این مقاله، به بررسی و مقایسه این دو پروتکل خواهیم پرداخت.
برای راه‌اندازی محصولات هوشمند تحت پروتکل زیگبی، برخلاف محصولات وای فای تویا، نیاز به یک هاب مرکزی داریم (۲ مدل موجود در سایت). بنابراین به جای آنکه محولات هوشمند به طور مستقیم به مودم وای فای متصل شده و سناریونویسی شوند، یک هاب مرکزی به عنوان واسط بین تجهیزات خانه هوشمند و مودم وای فای قرار دارد. تجهیزات خانه هوشمند همانند: پرده برقی، دستگیره هوشمند زیگبی، کلید هوشمند روشنایی و… با استفاده از این هاب مرکزی راه‌اندازی و برنامه‌نویسی می‌شوند.
استفاده از این هاب مزایای زیادی را برای پروتکل زیگبی به همراه دارد:
تجهیزات هوشمند گیک لینک تحت پروتکل GFSK هستند.
پروتکل زیگبی برای دستگاه‌های با باتری‌های کوچک مناسب است زیرا:
زیگبی به گونه‌ای طراحی شده است که مصرف انرژی بسیار پایینی دارد. دستگاه‌های زیگبی می‌توانند تا چند سال با یک باتری کار کنند
زیگبی با سرعت ۲۵۰ کیلوبیت بر ثانیه کار می‌کند که برای انتقال بسته‌های کوچک داده مناسب است. سرعت پایین باعث می‌شود مصرف انرژی نیز پایین باشد
دستگاه‌های زیگبی می‌توانند به حالت خواب بروند و به سرعت (در عرض ۱۵ میلی‌ثانیه) به حالت بیداری برگردند. این امر به کاهش مصرف انرژی کمک می‌کند.
زیگبی از شبکه مش استفاده می‌کند که باعث می‌شود دستگاه‌ها بتوانند داده‌ها را از طریق سایر دستگاه‌ها منتقل کنند. این امر به افزایش دامنه پوشش و قابلیت اطمینان شبکه کمک می‌کند.
در مجموع، ویژگی‌های منحصر به فرد زیگبی مانند مصرف انرژی پایین، سرعت انتقال داده مناسب برای بسته‌های کوچک، قابلیت خواب و بیداری و شبکه مش باعث می‌شود این پروتکل برای دستگاه‌های باتری‌خور مناسب باشد و عمر باتری آن‌ها را افزایش دهد.
شرکت مهندسی آذرخش هوشمند با تجربه بیش از ۱۵ سال در زمینه مشاوره، طراحی، فروش و اجرای تاسیسات برق، مکانیک و اجرای سیستم های هوشمند ساختمان هم اکنون با داشتن کادری مجرب و متخصص به عنوان یکی از شرکت های موفق و خوش نام در این صنعت مشغول به فعالیت می باشد.
